Από "Αριστερή Παρέμβαση Κιλκίς"
1o ψέμα - Το ασφαλιστικό σύστημα δεν «αντέχει». Σύντομα θα καταρρεύσει και τα ταμεία δεν θα έχουν να δώσουν συντάξεις και εφάπαξ.
Στόχος του ψέματος: Η ριζική μετατροπή του ασφαλιστικού συστήματος από αναδιανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό ώστε το βάρος να επωμιστούν εξολοκλήρου οι εργαζόμενοι οπότε το κόστος εργασίας θα μειωθεί χαρίζοντας υπερκέρδη στους εργοδότες.
Η πραγματικότητα:
α) Οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ για να «αποδείξουν» την έκταση του ασφαλιστικού προβλήματος παράγγειλαν και οι δύο αναλογιστικές μελέτες. Η ΝΔ στο Διεθνές Γραφείο Εργασίας (φέτος) και το ΠΑΣΟΚ σε επαγγελματίες κυβερνητικούς βρετανούς αναλογιστές (Government Actuary Department) το 2003. Τα αποτελέσματα και των δύο αναλογιστικών μελετών καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: έως το 2035 τα ταμεία λειτουργώντας με τη σημερινή κατάσταση δεν θα έχουν κανένα απολύτως πρόβλημα ενώ ακόμα και το «προβληματικό» ΙΚΑ θα είναι πλεονασματικό έως το 2032! Στην πρόσφατη κυβερνητική μελέτη υπολογίζεται πως το δημόσιο θα αποδίδει κανονικά όσα του αναλογούν σαν εργοδότης ενώ δεν υπολογίζονται οι σημερινές οφειλές στα ταμεία από ιδιώτες! Δηλαδή ακόμα και αν οι ιδιώτες εργοδότες δεν αποδώσουν τα χρωστούμενα σήμερα κάποια δις ευρώ (βλ. σε επόμενο ψέμα) δεν υπάρχει πρόβλημα! Δεν είναι τυχαίο πως η επιτροπή σοφών του κ.Αναλυτή διαλύθηκε αφού αλλιώς θα έπρεπε να δημοσιοποιήσει τη μελέτη που ερχόταν σε αντίθεση με τις «προφητείες» των «ανεξάρτητων σοφών» (μόνο από το ΣΕΒ ήταν εξαρτημένοι) που προέβλεπαν κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος μέσα σε 5-10 χρόνια!
β) Η ΓΣΕΕ σε δική της αναλογιστική μελέτη επιβεβαιώνει τα παραπάνω ενώ παρατηρεί πως εάν σήμερα αποδίδονταν στα ταμεία και τα χρωστούμενα από τους εργοδότες ο Μ.Ο των συντάξεων θα μπορούσε ακόμα και να διπλασιαστεί!
2o ψέμα - Τα ταμεία δεν αντέχουν γιατί δεν διαθέτουν αποθεματικά σε βάθος χρόνου (έχουν δηλαδή αναλογιστικό έλλειμμα). Την κατάσταση κάνει ακόμα χειρότερη ο μεγάλος αριθμός των ταμείων που αυξάνει τα λειτουργικά τους έξοδα.
Στόχος του ψέματος: Να πειστούμε όλοι πως η ενοποίηση των ταμείων είναι μονόδρομος για την επιβίωσή τους αλλιώς θα καταρρεύσουν.
Η πραγματικότητα:
Τα αποθεματικά όντως είναι περιορισμένα σε σύγκριση με προηγούμενα χρόνια αλλά ακόμα κι έτσι δεν έχουμε πρόβλημα μέχρι το 2035.
Το ύψος των αποθεματικών έχει μειωθεί όχι γιατί είναι μεγάλα τα λειτουργικά έξοδα αλλά για μια σειρά από λόγους που συνοπτικά παρουσιάζουμε:
α) Λόγω της αναγκαστικής διαχείρισης των αποθεματικών των ταμείων για δεκαετίες από την Tράπεζα της Ελλάδας από όπου:
~Χαρίζονται ουσιαστικά άτοκα ή χαμηλότοκα με επιτόκιο μόνο 0-4% «δια την πρόοδο της ελληνικής βιομηχανίας» (νόμος 1611/50 που ισχύει ακόμα και σήμερα!, νόμος 1846/51 που ίσχυε έως το 1986).
~Με το νόμο 2469/97 μπορεί η Τράπεζα να έχει τα αποθεματικά σε ειδικό λογαριασμό για την κατά βούληση διαχείρισή τους πράγμα που κάνει.
β) Τα αποθεματικά των ταμείων είναι αντικείμενο «τζόγου» βάσει νομοθεσίας των τελευταίων χρόνων ή στο χρηματιστήριο ή στην αγορά ομολόγων και παραγώγων τους.
~ Με το νόμο 2042/92 (κυβέρνηση ΝΔ) μπορεί έως και το 60% να τζογαριστεί σε μετοχές ή ομόλογα όπως και έγινε.
~ Με το νόμο 1902/90 (κυβέρνηση ΝΔ) συγκροτείται Εταιρία Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων (ΑΕΔΑΚ) που αναλαμβάνει να διαχειριστεί εν λευκώ το σύνολο τότε των αποθεματικών του ΙΚΑ και του ΤΕΒΕ που μεταφέρθηκαν σε αυτήν (600 δις δραχμές).
~ Με το νόμο 3029/2003 (κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ) το ποσοστό που μπορεί να «τζογαριστεί» αυξάνεται στο 70% του αποθεματικού κάθε ταμείου.
γ) Τα ταμεία υποχρεώνονται να πληρώνουν κάθε χρόνο όλο και ακριβότερα την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη που προσφέρουν βασικά γιατί εγκρίνονται από τις κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ όλες σχεδόν οι ανατιμήσεις που ζητούν οι φαρμακοβιομήχανοι.
~ Χαρακτηριστικά τον Ιούνιο εγκρίθηκαν ανατιμήσεις σε 413 σκευάσματα μαζικής και χρόνιας κατανάλωσης.
~ Μειώνεται σταθερά ή χρηματοδότηση του δημοσίου στα νοσοκομεία. Έτσι ενώ το δημόσιο κάλυπτε περίπου το 85% των εξόδων των νοσοκομείων πριν από μερικά χρόνια σήμερα καλύπτει μόνο το 40% και τα υπόλοιπα καλύπτονται από τα ταμεία.
δ) Η διαχείριση της ακίνητης περιουσίας των ταμείων (που είναι μεγάλη) γίνεται με χαριστικό τρόπο προς κάποια συμφέροντα. Χαρακτηριστικά το οικόπεδο της Αμερικάνικης Πρεσβείας (12 στρέμματα στο κέντρο της Αθήνας) ενοικιάζεται για 70.000 δραχμές το μήνα! Αντίστοιχα το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας από το δικό μας ΜΤΠΥ ενοικιάζει το κτίριο που στεγάζεται για 7,5 εκ.δραχμές το χρόνο (μακροχρόνιο συμβόλαιο του 1991) και απαιτεί φόρους για το ίδιο κτίριο 22 εκ.δραχμές (το 1991)!
ε) Τη διαχείριση των ταμείων λυμαίνονται (με την συνενοχή κομματικών συνδικαλισταράδων) διάφορες ενδιάμεσες εταιρίες λαμόγια που σκοπό έχουν την είσπραξη προμηθειών και την βραχύχρονη εκμετάλλευση ποσών των ταμείων. Ας σκεφτούμε πως μόνο οι τόκοι του δομημένου ομολόγου του ΤΕΑΔΥ ήταν 4,5 εκ. ευρώ το τρίμηνο και για αυτό η JP Morgan κωλυσιεργούσε στις διάφορες συναλλαγές μετά τη δημοσιοποίηση της είδησης. Οι φανερές προμήθειες που μοιράστηκαν οι εταιρίες τύπου ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ ήταν περίπου ίσες με το 13% της αξίας του ομολόγου (κάπου 30 εκ ευρώ). Και όλα αυτά από μία μόνο συναλλαγή. Πόσες άλλες έχουν γίνει; Τι προμήθειες μοιράζονταν οι χρηματιστές στο μεγάλο φαγοπότι των μετοχών;
Αυτοί είναι οι λόγοι που προκαλούν σε βάθος 50 χρόνων αναλογιστικό έλλειμμα από 92-200 δις ευρώ (ανάλογα τη μελέτη) Αν στις κλοπές των άτοκων δανείων, των μετοχών, των ομολόγων, των προμηθειών και των υπερκερδών βιομηχάνων και άλλων ιδιωτών προσθέσουμε και την εισφοροδιαφυγή (θα ασχοληθούμε αναλυτικότερα) εξηγείται άνετα το «έλλειμμα». Δηλαδή αφού ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, βιομήχανοι και τραπεζίτες τα έκλεψαν και τα εκμεταλλεύτηκαν τώρα μας ζητάνε να πληρώσουμε το μαλλί ενώ θέλουν να ενοποιήσουν τα ταμεία για να εκμεταλλευτούν αποδοτικότερα τα αποθεματικά «απείραχτων» ακόμα ταμείων.
3o ψέμα - Οι Έλληνες παίρνουν σύνταξη νωρίτερα από τους λοιπούς Ευρωπαίους και απολαμβάνουν μεγαλύτερες παροχές από την ασφάλισή τους. Το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα είναι υπερβολικά «γενναιόδωρο».
Στόχος του ψέματος: Να μας πείσουν πως δουλεύουμε λίγο και κερδίζουμε πολλά, πως είμαστε «ρετιρέ» στις συντάξεις και πως για χάρη ισότητας πρέπει να δεχτούμε μείωση συντάξεων-παροχών και αύξηση των ορίων ηλικίας.
Η πραγματικότητα :
α) Η μέση σύνταξη σήμερα στην Ελλάδα είναι περίπου 650 ευρώ το μήνα ποσό που δεν μπορεί να θεωρηθεί παρά όριο φτώχειας. Το 71% των συνταξιούχων του ΙΚΑ είναι κάτω από τα 600 ευρώ, ενώ για τον ΟΓΑ η βασική σύνταξη είναι 278 ευρώ! Ο μέσος όρος ανεβαίνει στα 650 ευρώ λόγω σχετικά υψηλότερων συντάξεων του δημοσίου (Μ.Ο 900 ευρώ) Όμως οι συντάξεις αυτές είναι υψηλότερες γιατί υπάρχει «συμπλήρωμα» τους από τα ταμεία Αρωγής και ΜΤΠΥ που όμως χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από χρήματα – κρατήσεις των μισθών μας. Δηλαδή οι συντάξεις μας είναι ψηλότερες του μ.Ο λόγω δικής μας αποταμίευσης και όχι χαριστικά.
β) Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat ο μέσος όρος ηλικίας συνταξιοδότησης των ανδρών στη χώρα μας σήμερα (το 2005) είναι τα 63,9 χρόνια όταν στην Ε.Ε (των 25) είναι τα 61,5 χρόνια. Ο μ.Ο συνταξιοδότησης των γυναικών είναι στη χώρα μας τα 62,5 χρόνια ενώ στην Ε.Ε τα 60,5. Δηλαδή δουλεύουμε περισσότερο από τους λοιπούς Ευρωπαίους. Κατά τα άλλα θέλουν να αυξήσουν τα όρια ηλικίας για τις γυναίκες για λόγους ισότητας! Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει πως είναι ψέμα ότι οι Έλληνες παίρνουμε σύνταξη νωρίς. Το αντίθετο: τα τελευταία χρόνια (από το 2001) ο μ.Ο ηλικίας συνταξιοδότησης αυξήθηκε από τα 59,4 χρόνια στα 63,2 χρόνια δηλαδή σε μια 6ετία αυξήθηκε η εργασία κατά 4 χρόνια!
γ) Δεν είναι γενναιόδωρο βάσει εισφορών. Οι εισφορές των Ελλήνων εργαζομένων είναι πολύ υψηλές για τη σύνταξη που παίρνουν. Απλά παρατηρήστε το επόμενο σημείωμα μισθοδοσίας σας και για λεπτομέρειες διαβάστε το επόμενο ψέμα!
4o ψέμα -Το ασφαλιστικό σύστημα δεν αντέχει γιατί δεν έχει επαρκή χρηματοδότηση. Οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να αντέξουν το κόστος και συνεπώς πρέπει η χρηματοδότηση να βαρύνει και λίγο τους εργαζόμενους είτε με αυξήσεις των εισφορών είτε με μειώσεις των συντάξεων.
Στόχος του ψέματος: Να πειστούμε πως οι επιχειρήσεις των υπερκερδών, πως το δημόσιο των κουμπάρων, των ομολόγων, των εξοπλισμών που δίνει 900εκ ευρώ αναδρομικά σε δικαστές δε μπορεί να χρηματοδοτήσει το ασφαλιστικό σύστημα οπότε πρέπει να δεχτούμε αυξήσεις στις εισφορές μας και μείωση των συντάξεων.
Η πραγματικότητα:
α) Στην Ευρώπη των 25 είμαστε 6οι στις εισφορές των εργαζομένων αλλά 12οι στις εισφορές των εργοδοτών και 15οι στο ύψος των συντάξεων. Συγκεκριμένα οι Έλληνες ασφαλισμένοι πληρώνουν 23% περισσότερες εισφορές από το μ.Ο των εργαζομένων της Ε.Ε ενώ έχουν περίπου 50% σύνταξη του μ.Ο συντάξεων των εργαζομένων της Ε.Ε. Οι κρατήσεις στους μισθούς για τις συντάξεις είναι μεγάλες. Είναι προφανές ότι δεν ευθύνονται οι εργαζόμενοι για το πρόβλημα χρηματοδότησης του ασφαλιστικού.
β) Ο μεγαλύτερος εργοδότης στην Ελλάδα είναι το δημόσιο. Αυτό παράνομα και καταχρηστικά δεν αποδίδει στα ταμεία τμήμα των εισφορών που του αναλογούν. Το ποσό αυτό φτάνει σήμερα τα 7,8 δις ευρώ! Ταυτόχρονα το σύνολο των λοιπών ιδιωτών εργοδοτών επίσης παράνομα χρωστάει στα ταμεία 7,5 δις ευρώ. Το κόστος για το 2007 της εισφοροδιαφυγής εκτιμάται σε 5,8 δις ευρώ. Σύνολο απωλειών 21,1 δις ευρώ! Σε ένα χρόνο θα μπορούσε καλυφθεί από τις οφειλές το 1/10 του αναλογιστικού ελλείμματος των 100δις ευρώ της 50ετίας! Βάλτε και το 5,8 δις επί 50 χρόνια και το έλλειμμα εξαφανίζεται...
γ) Το κράτος εκτός από εργοδότης θεωρητικά είναι και υπερασπιστής του κράτους πρόνοιας. Έτσι στην πλειοψηφία των χωρών όπου ο νεοφιλελευθερισμός και η αγορά δεν έχει διαλύσει το ασφαλιστικό αναδιανεμητικό σύστημα (όχι ότι δεν γίνονται συστηματικές προσπάθειες από Ε.Ε-κυβερνήσεις-κεφάλαιο) η χρηματοδότησή του γίνεται εν μέρει από το δημόσιο καθώς η ασφάλιση θεωρείται όπως ή υγεία και η παιδεία δημόσιο αγαθό και κοινωνικό δικαίωμα. Στην Ελλάδα με το νόμο 3029/2002 (Νόμος Ρέππα) το δημόσιο έπρεπε να συμβάλλει στο ασφαλιστικό με χρηματοδότηση ίση με 1% του ΑΕΠ. Το μέτρο αυτό προτάθηκε στο νόμο ως δέλεαρ τότε στα συνδικάτα για να δεχτούν την ενοποίηση ταμείων που προβλέπει ο ίδιος νόμος. Το ποσό αυτό όμως ποτέ δεν δόθηκε στα ταμεία (δόθηκε μόνο για το 2003). Μετά και την αναθεώρηση του ΑΕΠ από την ΝΔ προς τα πάνω που τα χρήματα έπρεπε να αυξηθούν η χρηματοδότηση έχει ουσιαστικά σταματήσει.
Επειδή μας παραμυθιάζουν με το πρότυπο των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών: Ενώ στην Ελλάδα τελικά η χρηματοδότηση του ασφαλιστικού είναι περίπου 2% των εξόδων του στη Γερμανία είναι στο 24% και στην Φινλανδία στο 45%. Στη Δανία η ασφάλιση θεωρείται ύψιστο κοινωνικό αγαθό και το δημόσιο χρηματοδοτεί εξολοκλήρου το ασφαλιστικό (100%)!
5o ψέμα - «Η εισφοροδιαφυγή είναι ανήθικη αλλά δεν είναι από τα θέματα που παίζουν αποφασιστικό ρόλο.» Άποψη εκφρασμένη από τον κ.Αναλυτή πρόεδρο της επιτροπής σοφών.
Ο στόχος του ψέματος: Να μας πείσουν πως για τα υποτιθέμενα ελλείμματα δεν ευθύνεται η ανασφάλιστη εργασία και συνεπώς δεν χρειάζεται να πιεστούν οι εργοδότες να καταβάλλουν αυτά που χρωστάνε και να ασφαλίσουν τους εργαζόμενους. Ακόμα περισσότερο να αποδεχτούμε την ανασφάλιστη εργασία σαν μορφή εργασίας (ή οποία εντελώς τυχαία χαρίζει τεράστια κέρδη στους εργοδότες αφού γλιτώνουν το κόστος ασφάλισης).
Η πραγματικότητα:
α) Τα χρωστούμενα των εργοδοτών είναι 7,5 δις. Εδώ και χρόνια γίνονται μέσω εφορίας και διάφορων νόμων απίστευτες ρυθμίσεις που ουσιαστικά χαρίζουν τις οφειλές στα ταμεία. Πρόκειται είτε για οριστικές διαγραφές χρεών είτε για διευκολύνσεις (πχ άμεση πληρωμή μειώνει το χρέος στο μισό!) Το εξοργιστικό είναι πως σημαντικό τμήμα των εργοδοτών χρωστά και τις εισφορές που πληρώνουν οι εργαζόμενοι (αφού κρατούνται από τι μισθοδοσία από τον εργοδότη). Έτσι με μια ρύθμιση σαν την προηγούμενη του 50% ο εργοδότης αποδίδει τις εργατικές εισφορές αλλά όχι τις δικές του! Χαρακτηριστικό παράδειγμα των παραπάνω είναι η πρόσφατη διαγραφή χρέους 64εκ ευρώ της ALPHA ΒΑΝΚ στο ΙΚΑ τροπολογία στη Βουλή ή τα τεράστια χρέη ΠΑΕ σε ταμεία εφόσον (βάσει του άρθρου 44) ο κυρίως πιστωτής (στη συγκεκριμένη περίπτωση το δημόσιο δεχτεί να διαγράψει τα προς αυτόν χρέη.
β) Τεράστιο τμήμα εργαζομένων (περίπου 1,5 εκατομμύρια) δουλεύουν ανασφάλιστοι και δεν αποδίδονται για αυτούς εισφορές στα ταμεία. Οι πλειοψηφία των ανθρώπων αυτών είναι νέοι και μετανάστες που στις πιο παραγωγικές ηλικίες τους δε στηρίζουν με εισφορές (αυτοί και οι εργοδότες τους) το ασφαλιστικό.
6o ψέμα - Το δημογραφικό πρόβλημα οδηγεί σε συνεχή μείωση της αναλογίας εργαζομένων προς συνταξιούχων. Επιπρόσθετα ο μ.Ο ζωής αυξάνει συνεχώς. Για να διατηρηθεί αυτή η αναλογία πρέπει να αυξηθούν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
Ο σκοπός του ψέματος: Να αποδεχτούμε την αύξηση ορίων ηλικίας περίπου σαν φυσικό επακόλουθο του δημογραφικού προβλήματος.
Η πραγματικότητα:
Ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός της χώρας είναι περίπου 9.870.000 Δεν περιλαμβάνονται παιδιά - μαθητές - φοιτητές. Οι συνταξιούχοι είναι 2.578.000. Η αναλογία των ασφαλισμένων εργαζομένων προς συνταξιούχους έχει χειροτερέψει στο 1,75/1 από 2,59/1 το 1990. Όμως με λίγα μαθηματικά: Ενεργός πληθυσμός - Συνταξιούχοι : 9.870.000 - 2.578.000 = 7.292.000 (δυνητικά εργαζόμενοι). Ας αφαιρέσουμε και 800.000 ανθρώπους που δεν εργάζονται αλλά δεν είναι άνεργοι (οικοκυρές, εισοδηματίες κ.τ.λ) έχουμε θεωρητικά 6.492.000 εργαζόμενους. Αν τώρα βγάλουμε την αναλογία εργαζόμενων προς συνταξιούχων 6.492.000/ 2.578.000 = 2,518/1!Άρα δεν πληρώνονται ασφαλιστικές εισφορές για μεγάλο τμήμα του οικονομικά ενεργού και εργαζόμενου ταυτόχρονα πληθυσμού. Αυτό γίνεται συνοπτικά για τους παρακάτω λόγους:
α) Ανεργία. Οι άνεργοι δεν πληρώνουν αυτοί ή οι εργοδότες τους ασφαλιστικές εισφορές. Είναι παράλογο να λες πως εάν αυξήσεις τα όρια ηλικίας θα αυξήσεις τις εισφορές αφού έτσι οι άνεργοι δε θα απορροφηθούν ποτέ σε θέσεις εργασίας. Το εντυπωσιακό είναι πως δε θεωρείται κάποιος άνεργος ακόμα και αν δουλεύει 1 ώρα το μήνα! Φυσικά ακόμα και αυτοί που εργάζονται με ελαστικό ωράριο (και είναι στην πραγματικότητα άνεργοι- π.χ ωρομίσθιοι των 7 ευρώ την ώρα) δε φαίνονται ούτε άνεργοι ούτε είναι πλήρως ασφαλισμένοι. Δεν υπάρχουν καν για το σύστημα.
β) Τα προγράμματα stage. Αυτά δίνουν τη δυνατότητα στους εργοδότες να προσλαμβάνουν ανέργους για 1 ή 2 χρόνια χωρίς να πληρώνουν εισφορές για αυτούς (θεωρείται περίοδος απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας). Οι εργοδότες μόλις τελειώσει η περίοδος αυτή τους απολύουν και προσλαμβάνουν άλλους στη θέση τους πάλι χωρίς να πληρώνουν εισφορές. Έτσι περίπου 200.000 άνθρωποι εργάζονται χωρίς για αυτούς να πληρώνονται εισφορές αλλά και η ανεργία δεν μειώνεται.
γ) Το κόλπο των δελτίων παροχής υπηρεσιών. Νέοι στην αγορά εργασίας αναγκάζονται να δεχτούν (για να βρουν δουλειά) να εργαστούν σαν αυτοαπασχολούμενοι και πληρώνονται όχι με σχέση μισθωτής εργασίας αλλά με δελτίο παροχής υπηρεσιών. Θεωρητικά αυτοί μπορούν να κάνουν αυτασφάλιση αλλά τα χρήματα που παίρνουν δεν επαρκούν για κάτι τέτοιο. Δηλαδή είναι εργαζόμενοι αλλά ανασφάλιστοι.
δ) Σημαντικό τμήμα εργαζομένων είναι μετανάστες (1,5 εκατομμύρια κατά προσέγγιση) που αναγκάζονται (συχνά εκβιάζονται) να εργαστούν τελείως ανασφάλιστοι. Αυτοί δε φαίνονται ούτε καν στον ενεργά οικονομικά πληθυσμό τη στιγμή που πληρώνουν αδρά για να διατηρούν τις άδειες παραμονής τους. Έτσι οι εργοδότες τους έχουν υψηλά κέρδη λόγω της ανασφάλιστης εργασίας. Πρόσφατο παράδειγμα οι ανασφάλιστοι του πρώην Υπ. Απασχόλησης κ. Μαγγίνα!
ε) Οι μέσοι όροι ζωής αυξάνονται αλλά ταυτόχρονα αυξάνεται και η παραγωγικότητα των εργαζομένων. Έτσι ενώ την τελευταία 10ετία τα όρια ζωής αυξήθηκαν περίπου 2 χρόνια η παραγωγικότητα αυξήθηκε έως και 100%. Αλήθεια μια κοινωνία που έχει διπλασιάσει τον παραγόμενο πλούτο της δε μπορεί να χρηματοδοτήσει την επιβίωση των ηλικιωμένων της για 2 επιπλέον χρόνια;
1o ψέμα - Το ασφαλιστικό σύστημα δεν «αντέχει». Σύντομα θα καταρρεύσει και τα ταμεία δεν θα έχουν να δώσουν συντάξεις και εφάπαξ.
Στόχος του ψέματος: Η ριζική μετατροπή του ασφαλιστικού συστήματος από αναδιανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό ώστε το βάρος να επωμιστούν εξολοκλήρου οι εργαζόμενοι οπότε το κόστος εργασίας θα μειωθεί χαρίζοντας υπερκέρδη στους εργοδότες.
Η πραγματικότητα:
α) Οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ για να «αποδείξουν» την έκταση του ασφαλιστικού προβλήματος παράγγειλαν και οι δύο αναλογιστικές μελέτες. Η ΝΔ στο Διεθνές Γραφείο Εργασίας (φέτος) και το ΠΑΣΟΚ σε επαγγελματίες κυβερνητικούς βρετανούς αναλογιστές (Government Actuary Department) το 2003. Τα αποτελέσματα και των δύο αναλογιστικών μελετών καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: έως το 2035 τα ταμεία λειτουργώντας με τη σημερινή κατάσταση δεν θα έχουν κανένα απολύτως πρόβλημα ενώ ακόμα και το «προβληματικό» ΙΚΑ θα είναι πλεονασματικό έως το 2032! Στην πρόσφατη κυβερνητική μελέτη υπολογίζεται πως το δημόσιο θα αποδίδει κανονικά όσα του αναλογούν σαν εργοδότης ενώ δεν υπολογίζονται οι σημερινές οφειλές στα ταμεία από ιδιώτες! Δηλαδή ακόμα και αν οι ιδιώτες εργοδότες δεν αποδώσουν τα χρωστούμενα σήμερα κάποια δις ευρώ (βλ. σε επόμενο ψέμα) δεν υπάρχει πρόβλημα! Δεν είναι τυχαίο πως η επιτροπή σοφών του κ.Αναλυτή διαλύθηκε αφού αλλιώς θα έπρεπε να δημοσιοποιήσει τη μελέτη που ερχόταν σε αντίθεση με τις «προφητείες» των «ανεξάρτητων σοφών» (μόνο από το ΣΕΒ ήταν εξαρτημένοι) που προέβλεπαν κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος μέσα σε 5-10 χρόνια!
β) Η ΓΣΕΕ σε δική της αναλογιστική μελέτη επιβεβαιώνει τα παραπάνω ενώ παρατηρεί πως εάν σήμερα αποδίδονταν στα ταμεία και τα χρωστούμενα από τους εργοδότες ο Μ.Ο των συντάξεων θα μπορούσε ακόμα και να διπλασιαστεί!
2o ψέμα - Τα ταμεία δεν αντέχουν γιατί δεν διαθέτουν αποθεματικά σε βάθος χρόνου (έχουν δηλαδή αναλογιστικό έλλειμμα). Την κατάσταση κάνει ακόμα χειρότερη ο μεγάλος αριθμός των ταμείων που αυξάνει τα λειτουργικά τους έξοδα.
Στόχος του ψέματος: Να πειστούμε όλοι πως η ενοποίηση των ταμείων είναι μονόδρομος για την επιβίωσή τους αλλιώς θα καταρρεύσουν.
Η πραγματικότητα:
Τα αποθεματικά όντως είναι περιορισμένα σε σύγκριση με προηγούμενα χρόνια αλλά ακόμα κι έτσι δεν έχουμε πρόβλημα μέχρι το 2035.
Το ύψος των αποθεματικών έχει μειωθεί όχι γιατί είναι μεγάλα τα λειτουργικά έξοδα αλλά για μια σειρά από λόγους που συνοπτικά παρουσιάζουμε:
α) Λόγω της αναγκαστικής διαχείρισης των αποθεματικών των ταμείων για δεκαετίες από την Tράπεζα της Ελλάδας από όπου:
~Χαρίζονται ουσιαστικά άτοκα ή χαμηλότοκα με επιτόκιο μόνο 0-4% «δια την πρόοδο της ελληνικής βιομηχανίας» (νόμος 1611/50 που ισχύει ακόμα και σήμερα!, νόμος 1846/51 που ίσχυε έως το 1986).
~Με το νόμο 2469/97 μπορεί η Τράπεζα να έχει τα αποθεματικά σε ειδικό λογαριασμό για την κατά βούληση διαχείρισή τους πράγμα που κάνει.
β) Τα αποθεματικά των ταμείων είναι αντικείμενο «τζόγου» βάσει νομοθεσίας των τελευταίων χρόνων ή στο χρηματιστήριο ή στην αγορά ομολόγων και παραγώγων τους.
~ Με το νόμο 2042/92 (κυβέρνηση ΝΔ) μπορεί έως και το 60% να τζογαριστεί σε μετοχές ή ομόλογα όπως και έγινε.
~ Με το νόμο 1902/90 (κυβέρνηση ΝΔ) συγκροτείται Εταιρία Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων (ΑΕΔΑΚ) που αναλαμβάνει να διαχειριστεί εν λευκώ το σύνολο τότε των αποθεματικών του ΙΚΑ και του ΤΕΒΕ που μεταφέρθηκαν σε αυτήν (600 δις δραχμές).
~ Με το νόμο 3029/2003 (κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ) το ποσοστό που μπορεί να «τζογαριστεί» αυξάνεται στο 70% του αποθεματικού κάθε ταμείου.
γ) Τα ταμεία υποχρεώνονται να πληρώνουν κάθε χρόνο όλο και ακριβότερα την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη που προσφέρουν βασικά γιατί εγκρίνονται από τις κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ όλες σχεδόν οι ανατιμήσεις που ζητούν οι φαρμακοβιομήχανοι.
~ Χαρακτηριστικά τον Ιούνιο εγκρίθηκαν ανατιμήσεις σε 413 σκευάσματα μαζικής και χρόνιας κατανάλωσης.
~ Μειώνεται σταθερά ή χρηματοδότηση του δημοσίου στα νοσοκομεία. Έτσι ενώ το δημόσιο κάλυπτε περίπου το 85% των εξόδων των νοσοκομείων πριν από μερικά χρόνια σήμερα καλύπτει μόνο το 40% και τα υπόλοιπα καλύπτονται από τα ταμεία.
δ) Η διαχείριση της ακίνητης περιουσίας των ταμείων (που είναι μεγάλη) γίνεται με χαριστικό τρόπο προς κάποια συμφέροντα. Χαρακτηριστικά το οικόπεδο της Αμερικάνικης Πρεσβείας (12 στρέμματα στο κέντρο της Αθήνας) ενοικιάζεται για 70.000 δραχμές το μήνα! Αντίστοιχα το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας από το δικό μας ΜΤΠΥ ενοικιάζει το κτίριο που στεγάζεται για 7,5 εκ.δραχμές το χρόνο (μακροχρόνιο συμβόλαιο του 1991) και απαιτεί φόρους για το ίδιο κτίριο 22 εκ.δραχμές (το 1991)!
ε) Τη διαχείριση των ταμείων λυμαίνονται (με την συνενοχή κομματικών συνδικαλισταράδων) διάφορες ενδιάμεσες εταιρίες λαμόγια που σκοπό έχουν την είσπραξη προμηθειών και την βραχύχρονη εκμετάλλευση ποσών των ταμείων. Ας σκεφτούμε πως μόνο οι τόκοι του δομημένου ομολόγου του ΤΕΑΔΥ ήταν 4,5 εκ. ευρώ το τρίμηνο και για αυτό η JP Morgan κωλυσιεργούσε στις διάφορες συναλλαγές μετά τη δημοσιοποίηση της είδησης. Οι φανερές προμήθειες που μοιράστηκαν οι εταιρίες τύπου ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ ήταν περίπου ίσες με το 13% της αξίας του ομολόγου (κάπου 30 εκ ευρώ). Και όλα αυτά από μία μόνο συναλλαγή. Πόσες άλλες έχουν γίνει; Τι προμήθειες μοιράζονταν οι χρηματιστές στο μεγάλο φαγοπότι των μετοχών;
Αυτοί είναι οι λόγοι που προκαλούν σε βάθος 50 χρόνων αναλογιστικό έλλειμμα από 92-200 δις ευρώ (ανάλογα τη μελέτη) Αν στις κλοπές των άτοκων δανείων, των μετοχών, των ομολόγων, των προμηθειών και των υπερκερδών βιομηχάνων και άλλων ιδιωτών προσθέσουμε και την εισφοροδιαφυγή (θα ασχοληθούμε αναλυτικότερα) εξηγείται άνετα το «έλλειμμα». Δηλαδή αφού ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, βιομήχανοι και τραπεζίτες τα έκλεψαν και τα εκμεταλλεύτηκαν τώρα μας ζητάνε να πληρώσουμε το μαλλί ενώ θέλουν να ενοποιήσουν τα ταμεία για να εκμεταλλευτούν αποδοτικότερα τα αποθεματικά «απείραχτων» ακόμα ταμείων.
3o ψέμα - Οι Έλληνες παίρνουν σύνταξη νωρίτερα από τους λοιπούς Ευρωπαίους και απολαμβάνουν μεγαλύτερες παροχές από την ασφάλισή τους. Το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα είναι υπερβολικά «γενναιόδωρο».
Στόχος του ψέματος: Να μας πείσουν πως δουλεύουμε λίγο και κερδίζουμε πολλά, πως είμαστε «ρετιρέ» στις συντάξεις και πως για χάρη ισότητας πρέπει να δεχτούμε μείωση συντάξεων-παροχών και αύξηση των ορίων ηλικίας.
Η πραγματικότητα :
α) Η μέση σύνταξη σήμερα στην Ελλάδα είναι περίπου 650 ευρώ το μήνα ποσό που δεν μπορεί να θεωρηθεί παρά όριο φτώχειας. Το 71% των συνταξιούχων του ΙΚΑ είναι κάτω από τα 600 ευρώ, ενώ για τον ΟΓΑ η βασική σύνταξη είναι 278 ευρώ! Ο μέσος όρος ανεβαίνει στα 650 ευρώ λόγω σχετικά υψηλότερων συντάξεων του δημοσίου (Μ.Ο 900 ευρώ) Όμως οι συντάξεις αυτές είναι υψηλότερες γιατί υπάρχει «συμπλήρωμα» τους από τα ταμεία Αρωγής και ΜΤΠΥ που όμως χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από χρήματα – κρατήσεις των μισθών μας. Δηλαδή οι συντάξεις μας είναι ψηλότερες του μ.Ο λόγω δικής μας αποταμίευσης και όχι χαριστικά.
β) Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat ο μέσος όρος ηλικίας συνταξιοδότησης των ανδρών στη χώρα μας σήμερα (το 2005) είναι τα 63,9 χρόνια όταν στην Ε.Ε (των 25) είναι τα 61,5 χρόνια. Ο μ.Ο συνταξιοδότησης των γυναικών είναι στη χώρα μας τα 62,5 χρόνια ενώ στην Ε.Ε τα 60,5. Δηλαδή δουλεύουμε περισσότερο από τους λοιπούς Ευρωπαίους. Κατά τα άλλα θέλουν να αυξήσουν τα όρια ηλικίας για τις γυναίκες για λόγους ισότητας! Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει πως είναι ψέμα ότι οι Έλληνες παίρνουμε σύνταξη νωρίς. Το αντίθετο: τα τελευταία χρόνια (από το 2001) ο μ.Ο ηλικίας συνταξιοδότησης αυξήθηκε από τα 59,4 χρόνια στα 63,2 χρόνια δηλαδή σε μια 6ετία αυξήθηκε η εργασία κατά 4 χρόνια!
γ) Δεν είναι γενναιόδωρο βάσει εισφορών. Οι εισφορές των Ελλήνων εργαζομένων είναι πολύ υψηλές για τη σύνταξη που παίρνουν. Απλά παρατηρήστε το επόμενο σημείωμα μισθοδοσίας σας και για λεπτομέρειες διαβάστε το επόμενο ψέμα!
4o ψέμα -Το ασφαλιστικό σύστημα δεν αντέχει γιατί δεν έχει επαρκή χρηματοδότηση. Οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να αντέξουν το κόστος και συνεπώς πρέπει η χρηματοδότηση να βαρύνει και λίγο τους εργαζόμενους είτε με αυξήσεις των εισφορών είτε με μειώσεις των συντάξεων.
Στόχος του ψέματος: Να πειστούμε πως οι επιχειρήσεις των υπερκερδών, πως το δημόσιο των κουμπάρων, των ομολόγων, των εξοπλισμών που δίνει 900εκ ευρώ αναδρομικά σε δικαστές δε μπορεί να χρηματοδοτήσει το ασφαλιστικό σύστημα οπότε πρέπει να δεχτούμε αυξήσεις στις εισφορές μας και μείωση των συντάξεων.
Η πραγματικότητα:
α) Στην Ευρώπη των 25 είμαστε 6οι στις εισφορές των εργαζομένων αλλά 12οι στις εισφορές των εργοδοτών και 15οι στο ύψος των συντάξεων. Συγκεκριμένα οι Έλληνες ασφαλισμένοι πληρώνουν 23% περισσότερες εισφορές από το μ.Ο των εργαζομένων της Ε.Ε ενώ έχουν περίπου 50% σύνταξη του μ.Ο συντάξεων των εργαζομένων της Ε.Ε. Οι κρατήσεις στους μισθούς για τις συντάξεις είναι μεγάλες. Είναι προφανές ότι δεν ευθύνονται οι εργαζόμενοι για το πρόβλημα χρηματοδότησης του ασφαλιστικού.
β) Ο μεγαλύτερος εργοδότης στην Ελλάδα είναι το δημόσιο. Αυτό παράνομα και καταχρηστικά δεν αποδίδει στα ταμεία τμήμα των εισφορών που του αναλογούν. Το ποσό αυτό φτάνει σήμερα τα 7,8 δις ευρώ! Ταυτόχρονα το σύνολο των λοιπών ιδιωτών εργοδοτών επίσης παράνομα χρωστάει στα ταμεία 7,5 δις ευρώ. Το κόστος για το 2007 της εισφοροδιαφυγής εκτιμάται σε 5,8 δις ευρώ. Σύνολο απωλειών 21,1 δις ευρώ! Σε ένα χρόνο θα μπορούσε καλυφθεί από τις οφειλές το 1/10 του αναλογιστικού ελλείμματος των 100δις ευρώ της 50ετίας! Βάλτε και το 5,8 δις επί 50 χρόνια και το έλλειμμα εξαφανίζεται...
γ) Το κράτος εκτός από εργοδότης θεωρητικά είναι και υπερασπιστής του κράτους πρόνοιας. Έτσι στην πλειοψηφία των χωρών όπου ο νεοφιλελευθερισμός και η αγορά δεν έχει διαλύσει το ασφαλιστικό αναδιανεμητικό σύστημα (όχι ότι δεν γίνονται συστηματικές προσπάθειες από Ε.Ε-κυβερνήσεις-κεφάλαιο) η χρηματοδότησή του γίνεται εν μέρει από το δημόσιο καθώς η ασφάλιση θεωρείται όπως ή υγεία και η παιδεία δημόσιο αγαθό και κοινωνικό δικαίωμα. Στην Ελλάδα με το νόμο 3029/2002 (Νόμος Ρέππα) το δημόσιο έπρεπε να συμβάλλει στο ασφαλιστικό με χρηματοδότηση ίση με 1% του ΑΕΠ. Το μέτρο αυτό προτάθηκε στο νόμο ως δέλεαρ τότε στα συνδικάτα για να δεχτούν την ενοποίηση ταμείων που προβλέπει ο ίδιος νόμος. Το ποσό αυτό όμως ποτέ δεν δόθηκε στα ταμεία (δόθηκε μόνο για το 2003). Μετά και την αναθεώρηση του ΑΕΠ από την ΝΔ προς τα πάνω που τα χρήματα έπρεπε να αυξηθούν η χρηματοδότηση έχει ουσιαστικά σταματήσει.
Επειδή μας παραμυθιάζουν με το πρότυπο των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών: Ενώ στην Ελλάδα τελικά η χρηματοδότηση του ασφαλιστικού είναι περίπου 2% των εξόδων του στη Γερμανία είναι στο 24% και στην Φινλανδία στο 45%. Στη Δανία η ασφάλιση θεωρείται ύψιστο κοινωνικό αγαθό και το δημόσιο χρηματοδοτεί εξολοκλήρου το ασφαλιστικό (100%)!
5o ψέμα - «Η εισφοροδιαφυγή είναι ανήθικη αλλά δεν είναι από τα θέματα που παίζουν αποφασιστικό ρόλο.» Άποψη εκφρασμένη από τον κ.Αναλυτή πρόεδρο της επιτροπής σοφών.
Ο στόχος του ψέματος: Να μας πείσουν πως για τα υποτιθέμενα ελλείμματα δεν ευθύνεται η ανασφάλιστη εργασία και συνεπώς δεν χρειάζεται να πιεστούν οι εργοδότες να καταβάλλουν αυτά που χρωστάνε και να ασφαλίσουν τους εργαζόμενους. Ακόμα περισσότερο να αποδεχτούμε την ανασφάλιστη εργασία σαν μορφή εργασίας (ή οποία εντελώς τυχαία χαρίζει τεράστια κέρδη στους εργοδότες αφού γλιτώνουν το κόστος ασφάλισης).
Η πραγματικότητα:
α) Τα χρωστούμενα των εργοδοτών είναι 7,5 δις. Εδώ και χρόνια γίνονται μέσω εφορίας και διάφορων νόμων απίστευτες ρυθμίσεις που ουσιαστικά χαρίζουν τις οφειλές στα ταμεία. Πρόκειται είτε για οριστικές διαγραφές χρεών είτε για διευκολύνσεις (πχ άμεση πληρωμή μειώνει το χρέος στο μισό!) Το εξοργιστικό είναι πως σημαντικό τμήμα των εργοδοτών χρωστά και τις εισφορές που πληρώνουν οι εργαζόμενοι (αφού κρατούνται από τι μισθοδοσία από τον εργοδότη). Έτσι με μια ρύθμιση σαν την προηγούμενη του 50% ο εργοδότης αποδίδει τις εργατικές εισφορές αλλά όχι τις δικές του! Χαρακτηριστικό παράδειγμα των παραπάνω είναι η πρόσφατη διαγραφή χρέους 64εκ ευρώ της ALPHA ΒΑΝΚ στο ΙΚΑ τροπολογία στη Βουλή ή τα τεράστια χρέη ΠΑΕ σε ταμεία εφόσον (βάσει του άρθρου 44) ο κυρίως πιστωτής (στη συγκεκριμένη περίπτωση το δημόσιο δεχτεί να διαγράψει τα προς αυτόν χρέη.
β) Τεράστιο τμήμα εργαζομένων (περίπου 1,5 εκατομμύρια) δουλεύουν ανασφάλιστοι και δεν αποδίδονται για αυτούς εισφορές στα ταμεία. Οι πλειοψηφία των ανθρώπων αυτών είναι νέοι και μετανάστες που στις πιο παραγωγικές ηλικίες τους δε στηρίζουν με εισφορές (αυτοί και οι εργοδότες τους) το ασφαλιστικό.
6o ψέμα - Το δημογραφικό πρόβλημα οδηγεί σε συνεχή μείωση της αναλογίας εργαζομένων προς συνταξιούχων. Επιπρόσθετα ο μ.Ο ζωής αυξάνει συνεχώς. Για να διατηρηθεί αυτή η αναλογία πρέπει να αυξηθούν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
Ο σκοπός του ψέματος: Να αποδεχτούμε την αύξηση ορίων ηλικίας περίπου σαν φυσικό επακόλουθο του δημογραφικού προβλήματος.
Η πραγματικότητα:
Ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός της χώρας είναι περίπου 9.870.000 Δεν περιλαμβάνονται παιδιά - μαθητές - φοιτητές. Οι συνταξιούχοι είναι 2.578.000. Η αναλογία των ασφαλισμένων εργαζομένων προς συνταξιούχους έχει χειροτερέψει στο 1,75/1 από 2,59/1 το 1990. Όμως με λίγα μαθηματικά: Ενεργός πληθυσμός - Συνταξιούχοι : 9.870.000 - 2.578.000 = 7.292.000 (δυνητικά εργαζόμενοι). Ας αφαιρέσουμε και 800.000 ανθρώπους που δεν εργάζονται αλλά δεν είναι άνεργοι (οικοκυρές, εισοδηματίες κ.τ.λ) έχουμε θεωρητικά 6.492.000 εργαζόμενους. Αν τώρα βγάλουμε την αναλογία εργαζόμενων προς συνταξιούχων 6.492.000/ 2.578.000 = 2,518/1!Άρα δεν πληρώνονται ασφαλιστικές εισφορές για μεγάλο τμήμα του οικονομικά ενεργού και εργαζόμενου ταυτόχρονα πληθυσμού. Αυτό γίνεται συνοπτικά για τους παρακάτω λόγους:
α) Ανεργία. Οι άνεργοι δεν πληρώνουν αυτοί ή οι εργοδότες τους ασφαλιστικές εισφορές. Είναι παράλογο να λες πως εάν αυξήσεις τα όρια ηλικίας θα αυξήσεις τις εισφορές αφού έτσι οι άνεργοι δε θα απορροφηθούν ποτέ σε θέσεις εργασίας. Το εντυπωσιακό είναι πως δε θεωρείται κάποιος άνεργος ακόμα και αν δουλεύει 1 ώρα το μήνα! Φυσικά ακόμα και αυτοί που εργάζονται με ελαστικό ωράριο (και είναι στην πραγματικότητα άνεργοι- π.χ ωρομίσθιοι των 7 ευρώ την ώρα) δε φαίνονται ούτε άνεργοι ούτε είναι πλήρως ασφαλισμένοι. Δεν υπάρχουν καν για το σύστημα.
β) Τα προγράμματα stage. Αυτά δίνουν τη δυνατότητα στους εργοδότες να προσλαμβάνουν ανέργους για 1 ή 2 χρόνια χωρίς να πληρώνουν εισφορές για αυτούς (θεωρείται περίοδος απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας). Οι εργοδότες μόλις τελειώσει η περίοδος αυτή τους απολύουν και προσλαμβάνουν άλλους στη θέση τους πάλι χωρίς να πληρώνουν εισφορές. Έτσι περίπου 200.000 άνθρωποι εργάζονται χωρίς για αυτούς να πληρώνονται εισφορές αλλά και η ανεργία δεν μειώνεται.
γ) Το κόλπο των δελτίων παροχής υπηρεσιών. Νέοι στην αγορά εργασίας αναγκάζονται να δεχτούν (για να βρουν δουλειά) να εργαστούν σαν αυτοαπασχολούμενοι και πληρώνονται όχι με σχέση μισθωτής εργασίας αλλά με δελτίο παροχής υπηρεσιών. Θεωρητικά αυτοί μπορούν να κάνουν αυτασφάλιση αλλά τα χρήματα που παίρνουν δεν επαρκούν για κάτι τέτοιο. Δηλαδή είναι εργαζόμενοι αλλά ανασφάλιστοι.
δ) Σημαντικό τμήμα εργαζομένων είναι μετανάστες (1,5 εκατομμύρια κατά προσέγγιση) που αναγκάζονται (συχνά εκβιάζονται) να εργαστούν τελείως ανασφάλιστοι. Αυτοί δε φαίνονται ούτε καν στον ενεργά οικονομικά πληθυσμό τη στιγμή που πληρώνουν αδρά για να διατηρούν τις άδειες παραμονής τους. Έτσι οι εργοδότες τους έχουν υψηλά κέρδη λόγω της ανασφάλιστης εργασίας. Πρόσφατο παράδειγμα οι ανασφάλιστοι του πρώην Υπ. Απασχόλησης κ. Μαγγίνα!
ε) Οι μέσοι όροι ζωής αυξάνονται αλλά ταυτόχρονα αυξάνεται και η παραγωγικότητα των εργαζομένων. Έτσι ενώ την τελευταία 10ετία τα όρια ζωής αυξήθηκαν περίπου 2 χρόνια η παραγωγικότητα αυξήθηκε έως και 100%. Αλήθεια μια κοινωνία που έχει διπλασιάσει τον παραγόμενο πλούτο της δε μπορεί να χρηματοδοτήσει την επιβίωση των ηλικιωμένων της για 2 επιπλέον χρόνια;
Αναρτήσεις
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου