Ειδήσεις

8 Απρ 2008

Τα τέσσερα "ρεύματα" σχετικά με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ

Μπορεί να έχουμε γεμίσει εθνική υπερηφάνεια και να ατενίζουμε το μέλλον με ιδιαίτερη εθνικοπατριωτική αισιοδοξία μετά το πομπώδες βέτο στα Σκόπια καλό θα ήταν όμως να ξέρουμε τι μας περιμένει… ρίχνοντας μια ματιά στο εσωτερικό των ΗΠΑ και τις αντιλήψεις της αμερικάνικης κοινωνίας για την εξωτερική πολιτική μέσα από τη ματιά του Walter Russell Mead.
O Mead στο βιβλίο του "Special Providence" παρουσιάζει τέσσερα κοινωνικά ρεύματα σχετικά με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ που έχουν αναφορά σε τέσσερις ηγετικές μορφές της αμερικανικής πολιτικής τους Αlexander Hamilton, Thomas Jefferson, Woodrow Wilson και Andrew Jackson.

Προσεγγίζοντας γενικά τα τέσσερα ρεύματα θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Χαμιλτονισμός και ο Ουιλσονισμός ρέπουν προς τον διεθνισμό με τους μεν Χαμιλτονιανούς να τείνουν προς τον πραγματισμό ενώ οι Ουιλσονιστές προς τον ιδεαλισμό. Από την άλλη πλευρά ο Τζεφερσονισμός και ιδιαίτερα ο Τζακσονισμός ρέπουν προς τον απομονωτισμό.

Χαμιλτονιανοί: Η πολιτική τους εστιάζει στη βιομηχανία και το εμπόριο. Ενδιαφέρονται κυρίως για την ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου και την ευημερία που αυτό μπορεί να φέρει στις ΗΠΑ δίνοντας τους παράλληλα μια πλεονεκτική θέση στο διεθνές στερέωμα. Τα οικονομικά συμφέροντα πρέπει να εστιάζουν στα στρατηγικά αγαθά. Σχετικά με την ειδική σχέση ΗΠΑ - Μ. Βρετανίας θεωρούν ότι εδράζεται σε κοινά οικονομικά συμφέροντα και έτσι εξηγείται η στήριξη της Μ. Βρετανίας στις ΗΠΑ για να διατηρήσουν την ηγεμονική τους θέση.

Ουιλσονιστές: Διέπονται από ιδεαλιστικές αντιλήψεις και αποσκοπούν στη διάδοση των αμερικάνικων αξιών στον κόσμο. Η εξάπλωση της δημοκρατίας αποτελεί παράγοντα σταθερότητας και ευημερίας ενώ από την άλλη εξασφαλίζει αξιόπιστες συμμαχίες. Επίσης πιστεύουν στον καπιταλισμό.




.
Τζεφερσονιστές: Διέπονται από ένα αίσθημα καχυποψίας απέναντι στους πολιτικούς ηγέτες οι οποίοι δυνητικά μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την αμερικανική δημοκρατία. Οι Τζεφερσονιστές εστιάζουν κυρίως στο εσωτερικό. Πρωταρχικό τους μέλημα είναι η ασφάλεια των ΗΠΑ ενώ δεν επιθυμούν τη συμμετοχή της χώρας σε πολέμους στους οποίους δεν διακυβεύονται ζωτικά συμφέροντα της χώρας. Η επιφυλακτικότητα τους επεκτείνεται εκτός από τις δομές εξουσίας του ομοσπονδιακού κράτους και στο καπιταλιστικό σύστημα ενώ επιθυμούν μια εξωτερική πολιτική με όσο το δυνατόν λιγότερα ρίσκα και κινδύνους.

Τζακσονικοί: Είναι το πιο μαζικό ρεύμα στην αμερικανική κοινωνία και αυτοί όπως άλλωστε και οι Τζεφερσονιστές είναι επιφυλακτικοί απέναντι στις δομές εξουσίας κυρίως για λόγους προσωπικής ασφάλειας (δικαίωμα οπλοκατοχής). Οι Τζακσονικοί ρέπουν έντονα προς τον λαϊκισμό και αποτελούνται κυρίως από τα μεσαία και κατώτερα στρώματα της αμερικανικής ενδοχώρας. Τάσσονται κατά της παγκοσμιοποίησης και του καπιταλισμού ενώ είναι κατά του πολέμου στον οποίο δεν διακυβεύονται ζωτικά συμφέροντα των ΗΠΑ. Από την στιγμή όμως που θα εμπλακούν σε μια πολεμική σύγκρουση τάσσονται υπέρ του ολοκληρωτικού πολέμου… Σε αυτήν την περίπτωση αποσκοπούν στην τελική νίκη. Όντας το μαζικότερο ρεύμα στην αμερικανική κοινωνία είναι δύσκολο οι ΗΠΑ να εμπλακούν σε πόλεμο χωρίς τη σύμφωνη γνώμη τους. Ακόμα όμως και στην περίπτωση που η χώρα θα εμπλακεί σε πόλεμο οι συνέπειες θα είναι ολέθριες εκλογικά τουλάχιστον για τον πρόεδρο που θα προβεί σε τέτοια κίνηση (π.χ. ο πρόεδρος Τζόνσον στον πόλεμο του Βιετνάμ).
Τα συμπεράσματα δικά σας…

Μιχάλης Αραμπατζόγλου