StudioA-Blog

Από την εφημερίδα "Μακεδονία της Κυριακής"

Του Ηλία Τάταλα
Στην Ελλάδα ισχύει το εξής παράδοξο. Ο ερασιτέχνης αθλητής των ατομικών αθλημάτων ζει μίζερα και σε πολλές περιπτώσεις χωρίς στοιχειώδη βοήθεια από την ομοσπονδία, το σωματείο, το κράτος και την τοπική αυτοδιοίκηση. Ενώ δηλαδή θα έπρεπε οι υπεύθυνοι να του παρέχουν βοήθεια για να βελτιωθεί ως αθλητής, αυτό δεν γίνεται. Παρ' όλα αυτά, επιλέγει να είναι αθλητής και σε περίπτωση που κληθεί στην Εθνική ομάδα, από την ομοσπονδία του αμείβεται με τα οδοιπορικά, που λαμβάνει με μεγάλη καθυστέρηση. Ουσιαστικά, όποιος επιλέξει να ακολουθήσει μία καριέρα πρωταθλητισμού ζει και πορεύεται με τα χρήματα των γονιών του μέχρι να φέρει το μετάλλιο. Παράλληλα, ο ίδιος αθλητής στις εφημερίδες διαβάζει για τα μεγάλα συμβόλαια των ποδοσφαιριστών και των αθλητών που διακρίνονται σε λαμπερά ομαδικά αθλήματα. Ο αθλητής του ατομικού σπορ ίσως να προπονείται περισσότερες ώρες, να κοπιάζει περισσότερο από τον ποδοσφαιριστή και να βλέπει τις αμοιβές του τελευταίου με το κιάλι. Έτσι, όμως, είναι δομημένη η δυτική κοινωνία, σε κάθε τομέα της ζωής. Αυτός που πουλάει περισσότερο, αυτός κερδίζει και περισσότερα.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΡΟΝΟΜΙΑ
Από τη στιγμή που ο ερασιτέχνης αθλητής του ατομικού αθλήματος φέρει μία διάκριση, η ζωή του αλλάζει. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα προνόμια που ίσχυαν για τους Έλληνες αθλητές κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας και που θα ισχύσουν (αν κάτι δεν αλλάξει δραματικά) και για τους Ολυμπιακούς του Πεκίνου:
1) Πριμ που κυμαίνεται από 29.347 έως 190.756 ευρώ από την όγδοη μέχρι την πρώτη θέση.
2) Διορισμός στις ένοπλες δυνάμεις με βαθμό αξιωματικού.
3) Διορισμός σε θέση συμβούλου στη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού ή σε αθλητική ομοσπονδία.
4) Δυνατότητα απόκτησης άδειας πρακτορείου ΠΡΟ ΠΟ (παλιότερα και άδεια ταξί).
5) Εισαγωγή σε ΑΕΙ ή ΤΕΙ της επιλογής του αθλητή. Για τους Ολυμπιακούς της Αθήνας υπήρχε και έξτρα πριμ από τα Ελληνικά Ταχυδρομεία, που έδιναν 100.000 ευρώ για το χρυσό μετάλλιο, 50.000 ευρώ για το ασημένιο και 25.000 ευρώ για το χάλκινο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά τους Αγώνες του 2004, 58 νέοι ολυμπιονίκες, που δεν είχαν επωφεληθεί νωρίτερα από τα προνόμια, εντάχθηκαν μόνο στις ένοπλες δυνάμεις. Δεν υπολογίζονται αυτοί που είχαν ενταχθεί πριν από το 2004 και φυσικά όσοι επέλεξαν τα σώματα ασφαλείας.
Εκτός από τα προνόμια που ισχύουν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, υπάρχουν και άλλα που αναφέρονται σε διακρίσεις αθλητών σε παγκόσμια και ευρωπαϊκά πρωταθλήματα.
Ένα μετάλλιο σε παγκόσμιο πρωτάθλημα αντιστοιχεί σε πριμ, ένταξη στις ένοπλες δυνάμεις ή στα σώματα ασφαλείας, εισαγωγή σε ΑΕΙ ή ΤΕΙ κτλ. Ακόμη και το μετάλλιο σε ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ανεξαρτήτου κατηγορίας ηλικίας μπορεί να αποδώσει πριμ και εισαγωγή στα εκπαιδευτικά ιδρύματα χωρίς εξετάσεις, ενώ η κατάκτηση πανελλήνιου τίτλου δίνει μόρια. Οι περισσότερες απ' αυτές τις διατάξεις επικυρώθηκαν με το νόμο 2725 του 1999, ενώ ήδη από τους Ολυμπιακούς της Βαρκελώνης και έπειτα είχαν αρχίσει να αλλάζουν προς το καλύτερο οι ανταμοιβές για τους αθλητές.
Παλαιότερα δηλαδή, στις δεκαετίες μεταξύ 1960-80, οι ολυμπιονίκες έπαιρναν ως δώρο από το κράτος ένα διορισμό σε δημόσια υπηρεσία π.χ. στη ΔΕΗ ή μία άδεια για βενζινάδικο.

ΟΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ
Οι αθλητές που διορίζονται στις ένοπλες δυνάμεις και στα σώματα ασφαλείας φυσικά δεν υπηρετούν όπως οι συνάδελφοί τους, διότι δεν έχουν καμία ειδική εκπαίδευση. Απλώς παίρνουν το μισθό και στη συνέχεια τη σύνταξη, ενώ η μόνη τους υποχρέωση είναι να δίνουν το παρών στα στρατιωτικά πρωταθλήματα. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα επιπλέον εισόδημα που προέρχεται από αργομισθία τιμής ένεκεν. Για έναν ολυμπιονίκη ή παγκοσμιονίκη ερασιτέχνη αθλητή, όμως, υπάρχει και ακόμη μία παράμετρος. Μαζί με τα προνόμια που δίνει η πολιτεία έχουν τη δυνατότητα συμφωνιών με χορηγούς για ακόμη ένα επιπλέον εισόδημα.
Έτσι, η υποσμηναγός Φανή Χαλκιά μπορεί να διαφημίζει χωρίς πρόβλημα συστήματα μόνωσης, ο Πύρρος Δήμας και η Τασούλα Κελεσίδου παλαιότερα να έχουν σπόνσορα εταιρεία κινητής τηλεφωνίας κ.ο.κ. Από τη στιγμή που ο αθλητής έχει χορηγούς και υπογράφει συμβόλαια, ουσιαστικά δεν είναι ερασιτέχνης. Αυτό, όμως, φαίνεται ότι δεν ενδιαφέρει το κράτος.

ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ
Τα τελευταία χρόνια πολλοί πρωταθλητές που βρίσκονταν σε μικρή και άκρως παραγωγική ηλικία αποφάσισαν να σταματήσουν τον αθλητισμό, έπειτα από μία διάκριση και την εξασφάλιση του βιοπορισμού του μέσω των προνομίων.
Η ανθυποσμηναγός Νέρι Νιαγκουάρα, πρωταθλήτρια Ευρώπης και έκτη ολυμπιονίκης στην κολύμβηση, πρόσφατα κρέμασε το... σκουφάκι της σε ηλικία 24 ετών. Ανάλογα συμβάντα έχουν σημειωθεί και σε άλλα αθλήματα. Στην άρση βαρών ο Γιώργος Μαρκούλας 4ος ολυμπιονίκης στην Αθήνα και η Χριστίνα Ιωαννίδη με διακρίσεις σε ευρωπαϊκά και παγκόσμια πρωταθλήματα έχουν εξαφανιστεί από τις δραστηριότητες του αθλήματος. Το ίδιο συνέβη με την Ελευθερία Φτούλη, την πρωταθλήτρια της συγχρονισμένης κολύμβησης που αποχώρησε σε ηλικία 25 ετών, αμέσως μετά το χάλκινο μετάλλιο που κατέκτησε στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα και τη δεκαεπτάχρονη Ναταλία Ανθοπούλου, επίσης αμέσως μετά την κατάκτηση χάλκινου μεταλλίου. Από την Εθνική ομάδα του ανσάμπλ του 2004 σταμάτησαν οι τέσσερις από τις έξι γυμνάστριες.
Ακόμη περισσότερα είναι τα παραδείγματα νεαρών αθλητών που εγκαταλείπουν τον αθλητισμό όταν εισαχθούν στο πανεπιστήμιο, εισαγωγή που συνήθως γίνεται μέσω του αθλητισμού.
Πρόσφατα, για το συγκεκριμένο ζήτημα ο πρόεδρος της Κολυμβητικής Ομοσπονδίας Δημήτρης Διαθεσόπουλος δήλωνε στη "Μακεδονία της Κυριακής" ότι "έχει μαλλιάσει η γλώσσα μας να μπει φρένο σε αυτήν την κατάσταση, αλλά οι πολιτικοί θέλουν να τα έχουν καλά με τους αθλητές, ώστε να φωτογραφίζονται μαζί τους και το πρόβλημα δεν λύνεται ποτέ. Τα παραδείγματα αθλητών που εισάγονται σε μία πανεπιστημιακή σχολή και μετά σταματούν τον αθλητισμό είναι πάρα πολλά. Το άθλημα χάνει.
Φυσικά, υπάρχουν και οι αθλητές που απολαμβάνουν προνόμια και συνεχίζουν να αγωνίζονται, όμως τολμώ να πω ότι ο ελληνικός αθλητισμός περισσότερο ζημιώνεται από αυτήν την άνευ όρων στάση του κράτους στους αθλητές".
Επίσης, πριν από λίγους μήνες οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Τάσος Κουράκης και Γρηγόρης Ψαριανός ζήτησαν να αφαιρούνται τα προνόμια των αθλητών που είναι βαθμοφόροι στις ένοπλες δυνάμεις και τα ονόματά τους έχουν εμπλακεί σε υποθέσεις αναβολικών.
Ο ολυμπιονίκης του τάε κβον ντο Αλέξανδρος Νικολαΐδης υπηρετεί παράλληλα στην πυροσβεστική. Δεν διστάζει να πάρει σαφή θέση υπέρ των προνομίων των αθλητών. "Το προνόμιο είναι μία συγκεκριμένη ανταμοιβή για συγκεκριμένες επιτυχίες αθλητών, που κατά κύριο λόγο δεν είναι επαγγελματίες. Πώς είναι δυνατόν να κάνει ένας αθλητής πρωταθλητισμό και να πρεσβεύει την πατρίδα του χωρίς υποστήριξη και με τα πενιχρά έσοδα που μπορεί να έχει από το μισθό του; Πώς θα ανταμειφθεί ένας αθλητής που αφιερώνει τη ζωή του στους αγωνιστικούς χώρους, περνάει από χειρουργεία και ρισκάρει όλα αυτά να πάνε χαμένα σε περίπτωση που δεν κερδίσει ένα μετάλλιο;".