"Να διεξαχθεί δημοψήφισμα για το όνομα του κρατιδίου των Σκοπίων" ήταν ο τίτλος δήλωσης του Χρήστου Σαρτζετάκη που έκανε στις 10 Ιουνίου του 1993. Ο τότε πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε μεταξύ άλλων ότι "η προσφυγή στην λαϊκήν ετυμηγορίαν αποτελεί την μοναδικήν απομένουσαν διέξοδον" και "...όλες οι κυβερνήσεις στηρίζονται σε περιστασιακές πλειονοψηφίες και έτσι καμμία κυβέρνησις δεν έχει το δικαίωμα να δεσμεύει το Έθνος επί ζωτικού εθνικού θέματος".
Περισσότερα: http://www.sartzetakis.gr/points/makedonia9.html
5 Μαρ 2008
Χρήστος Σαρτζετάκης - 1993 - Δημοψήφισμα για τα Σκόπια
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Αναρτήσεις
1 σχόλια:
ΣΚΟΠΙΑΝΟ: Εργα και ημέρες Ελλήνων πολιτικών
Η μακεδονική σαλάτα της ονοματολογίας
Του ΑΡΗ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ
Φεβρουάριος είναι και το χιόνι πυκνώνει. Στη Θεσσαλονίκη, ένα ογκώδες συλλαλητήριο με επικεφαλής τον μητροπολίτη καταγγέλλει τις ΗΠΑ που μόλις έχουν αναγνωρίσει τα Σκόπια.
Ανάμεσα στο πλήθος, μια γνώριμη στην πόλη νεανική φιγούρα: ο Κώστας Καραμανλής, βουλευτής της ΝΔ, ανιψιός του Προέδρου της Δημοκρατίας. Σωτήριο έτος 1994...
Και το πρόβλημα των Σκοπίων γνωρίζει μία από τις χαρακτηριστικότερες κορυφώσεις του. Βρισκόμαστε άλλωστε στο μέσον μιας πολιτικοκοινωνικής αναταραχής που κράτησε κοντά τέσσερα χρόνια. Εκδηλώθηκε στα τέλη του 1991, όταν η Ευρωπαϊκή Ενωση αποδέχθηκε τον διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας και άρχισε να εκτονώνεται μετά την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας στις 13 Σεπτεμβρίου του 1995.
Κάτι... μεταφυσικό, όμως, μοιάζει να συνδέει τον Φεβρουάριο και το Σκοπιανό. (Να φταίει άραγε το Τριώδιο ή ο ελλειμματικός χαρακτήρας του κουτσοφλέβαρου;) Η πρώτη πρώτη και σοβαρότερη κορύφωση έχει ήδη συμβεί το 1992. Ας αναζητήσουμε όμως την αρχή του νήματος:
* Τον Δεκέμβριο του 1991, ο νέος και φέρελπις υπουργός Εξωτερικών επιστρέφει από το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης που έχει αποδεχθεί τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας αναγνωρίζοντας ουσιαστικά οντότητες κρατών όπως η Κροατία, η Σλοβενία, η Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Οι φυγόκεντρες τάσεις ανάμεσα στις εθνότητες εμφανίζουν αυξητική τάση. Η Ελλάδα θυμάται το υποβαθμισμένο και «ανύπαρκτο μακεδονικό ζήτημα» και βρίσκεται προ της πραγματικότητας η Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας να εγείρει αλυτρωτικά ζητήματα. Στις 23/1/92, ο τότε κυβερνητικός εκπρόσωπος Βύρων Πολύδωρας (χωρίς να εκτίει ποινήν) καλεί τη διεθνή κοινότητα να δώσει βάση στο εξής περιστατικό: Σκοπιανός ερχόταν στην Ελλάδα με «χαρτονόμισμα» που έδειχνε τον Λευκό Πύργο...
* Στις 14 Φεβρουαρίου 1992, οι Θεσσαλονικείς πραγματοποιούν ογκώδες συλλαλητήριο φωνάζοντας για την ελληνικότητα της Μακεδονίας. Εχει προηγηθεί αναγνώριση των Σκοπίων από την τουρκική κυβέρνηση Ντεμιρέλ, αναγγελία αποστολής βοήθειας από τη Γερμανία, ακόμη και ανακοινώσεις για αυτονόμηση της Θεσσαλονίκης από Ιταλό βουλευτή-πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων. Στην Ελλάδα, κάποιοι θυμούνται την απόφαση της 5ης Ολομέλειας του ΚΚΕ (1949) για την ανεξαρτησία της Μακεδονίας και αναγκάζουν τη νεοεκλεγείσα γενική γραμματέα Αλέκα Παπαρήγα να μιλά για «αμαρτήματα πολύ ελαφρύτερα από εκείνα των προπολεμικών και μεταπολεμικών ελληνικών κυβερνήσεων».
* Τέσσερις μέρες μετά, στις 18/2/92, συγκαλείται το πρώτο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Ο υπουργός Εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς εισηγείται να μη γίνει δεκτή καμία ονομασία που θα περιέχει τον όρο «Μακεδονία» ή παράγωγά του.
* Τον Απρίλιο του 1992 η Ελλάδα απορρίπτει πρόταση του Πορτογάλου υπουργού Εξωτερικών για συμβιβασμό σε σύνθετη ονομασία (Νέα Μακεδονία-Νόβα Ματσεντόνια). Στις 13 του μήνα, ύστερα από δεύτερη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών, ο Κ. Μητσοτάκης απομακρύνει τον Α. Σαμαρά, αναλαμβάνει ο ίδιος το υπουργείο Εξωτερικών και το μεταβιβάζει τον Αύγουστο στον Μιχάλη Παπακωνσταντίνου.
* Σε μια εποχή που η κοινή γνώμη συζητά όλο και περισσότερο για τους δεινόσαυρους της πολιτικής, βιώνει συγκρούσεις (ΕΑΣ, ΟΤΕ) και αδιέξοδα, ο Αντώνης Σαμαράς παραιτείται από βουλευτής (21/10/92) και ιδρύει την Πολιτική Ανοιξη (30/6/93). Εχει προηγηθεί τον Απρίλιο η δήλωση Μητσοτάκη ότι «σε δέκα χρόνια το θέμα του ονόματος θα το έχομε ξεχάσει» που κάνει τον κ. Σαμαρά ακόμη πιο συμπαθή και έτοιμο για το επόμενο βήμα.
* Τον Σεπτέμβριο, με την αποχώρηση του βουλευτή Κιλκίς Γ. Συμπιλίδη, η κυβέρνηση Μητσοτάκη χάνει την πλειοψηφία και παραιτείται. Στις 10 Οκτωβρίου το ΠΑΣΟΚ επανέρχεται στην εξουσία με ποσοστό 46,8%, η ΝΔ παίρνει 39,2%, η Πολιτική Ανοιξη 4,8%, το ΚΚΕ 4,5% και ο Συνασπισμός 2,9%. Πρωθυπουργός ο Ανδρέας Παπανδρέου, υπουργός Εξωτερικών ο Κάρολος Παπούλιας, υπουργός αναπληρωτής ο Θεόδωρος Πάγκαλος, υφυπουργός ο Γιώργος Παπανδρέου, και υπουργός Δημόσιας Τάξης ο Στέλιος Παπαθεμελής.
* Οταν, μετά τη Ρωσία, ανακοινώνουν (9/2/1994) διπλωματική αναγνώριση των Σκοπίων και οι Ηνωμένες Πολιτείες, ξεσπάει νέα κρίση. Την πληροφορία μεταδίδει το τηλεοπτικό κανάλι των Σκοπίων Α1 (απλή συνωνυμία με την εφημερίδα του Γ. Καρατζαφέρη), ο Αμερικανός πρέσβης Τόμας Νάιλς ενημερώνει τον Γιώργο Παπανδρέου και ο Κ. Μητσοτάκης κατηγορεί τον Ανδρέα Παπανδρέου πως είχε διαβεβαιώσει τους Αμερικανούς ότι δεν θα υπάρξουν αντιδράσεις.
Ο αντιαμερικανισμός ξαναφουντώνει κατά κύματα, ο Σκοπιανός πρόεδρος Γκλιγκόροφ κάνει επίδειξη αδιαλλαξίας και ο Θ. Πάγκαλος προβλέπει ήττες εάν συνεχιστεί η πατριδοκαπηλία κόντρα στις δηλώσεις Α. Παπανδρέου ότι αρμοδιότητα να μιλούν έχουν μόνο ο ίδιος ως πρωθυπουργός και ο Κ. Παπούλιας.
* Στο συλλαλητήριο της 15ης Φεβρουαρίου, που οργανώνει ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Παντελεήμων, ιερείς, πολιτικά πρόσωπα και επιχειρηματίες πρωτοστατούν σε «πολιορκία» του αμερικανικού προξενείου της πόλης. Η κυβέρνηση δεν εκπροσωπείται επισήμως αλλά παρίστανται αυτοπροσώπως οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ Ν. Ακριτίδης, Ι. Γκλαβίνας, Χ. Καστανίδης, και της ΝΔ Σ. Κούβελας, Π. Ψωμιάδης, Β. Παπαγεωργόπουλος, Γ. Τζιτζικώστας και Κ. Καραμανλής.
* Την επομένη, ανακοινώνεται αυτό που στον Τύπο διέρρεε τις τελευταίες μέρες: Η κυβέρνηση του Α. Παπανδρέου επιβάλλει εμπάργκο στα Σκόπια, όπως το είχε επιχειρήσει μερικώς και το 1992. Ο Μ. Εβερτ ως πρόεδρος της ΝΔ δείχνει να συμφωνεί με επιφυλάξεις ενώ ο Κ. Μητσοτάκης διαφωνεί. Οι φωνές που μιλούν για αναποτελεσματικό μέτρο πνίγονται σε Αθήνα, Πειραιά και αλλού, ενώ τα Σκόπια δείχνουν να απασχολούνται περισσότερο με τη μακρά προεκλογική περίοδο, που θα κρατήσει έως τον Νοέμβριο.
* Η Ενδιάμεση Συμφωνία, που υπογράφεται τον Σεπτέμβριο του 1995 και δεν υποβάλλεται στην ελληνική Βουλή προς έγκριση, ανοίγει το δρόμο για έντονες εμπορικές συναλλαγές. Το κράτος των Σκοπίων με προσωρινή ονομασία Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας δέχεται τεράστιο όγκο ελληνικών επενδύσεων στα επόμενα χρόνια, οι οποίες εντείνονται ακόμη και όταν το 1998 αναλαμβάνουν την εξουσία οι υπερεθνικιστές του VMRO. Η Ελλάδα στηρίζει το νέο κράτος, που καταφέρνει να ξεπεράσει την ένοπλη κρίση του 2001, ενώ υπογράφεται συμφωνία σύνδεσης και σταθεροποίησης των σχέσεων με την Ε.Ε.
* Τα φαντάσματα του παρελθόντος ξυπνούν τον Νοέμβριο του 2004, με κυβέρνηση Καραμανλή και την Ελλάδα να έχει ξεμπερδέψει με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Οι ΗΠΑ δέχονται το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, που πρωτοστατεί για λαϊκές αντιδράσεις, συμφωνεί να κρατηθούν χαμηλά οι τόνοι.
Τον Απρίλιο του 2005 έρχεται συμβιβαστική πρόταση Νίμιτς για το όνομα (Δημοκρατία Μακεδονίας-Σκόπια). Ο τότε υπουργός Εξωτερικών Πέτρος Μολυβιάτης, παρών στο πρώτο συμβούλιο των αρχηγών του 1992 (ως δεξί χέρι του Κ. Καραμανλή) τη δέχεται σαν βάση διαπραγμάτευσης. Οπως κάνει σήμερα και η διάδοχός του και κόρη του τότε πρωθυπουργού Ντόρα Μπακογιάννη...
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 23/02/2008
Δημοσίευση σχολίου